İBRAHİM 6 / 7 |
وَإِذْ
قَالَ
مُوسَى
لِقَوْمِهِ
اذْكُرُواْ
نِعْمَةَ
اللّهِ
عَلَيْكُمْ إِذْ
أَنجَاكُم
مِّنْ آلِ
فِرْعَوْنَ
يَسُومُونَكُمْ
سُوءَ
الْعَذَابِ وَيُذَبِّحُونَ
أَبْنَاءكُمْ
وَيَسْتَحْيُونَ
نِسَاءكُمْ
وَفِي ذَلِكُم
بَلاء مِّن
رَّبِّكُمْ
عَظِيمٌ {6} وَإِذْ
تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ
لَئِن
شَكَرْتُمْ
لأَزِيدَنَّكُمْ
وَلَئِن
كَفَرْتُمْ
إِنَّ عَذَابِي
لَشَدِيدٌ {7} |
6. Hani
Musa kavmine şöyle demişti: "Allah'ın üzerinizdeki nimetini hatırlayın.
Çünkü O, sizi azabın en şiddetlisine uğratan, oğullarınızı boğazlayıp
kadınlarınızı diri bırakan Firavun hanedanından kurtarmıştı ve bunda
Rabbinizden büyük bir imtihan vardır.
7.
"Ve yine hatırlayın ki, Rabbiniz şunu bildirmişti: Andolsun ki
şükrederseniz elbette size daha çok veririm. Nankörlük ederseniz hiç şüphesiz
Benim azabım çok şiddetlidir."
Yüce Allah'ın:
"Hani Musa kavmine şöyle demişti: Allah'ın üzerinizdeki nimetini
hatırlayın. Çünkü O, sizi azabın en şiddetlisine uğratan, oğullarınızı
boğazlayıp kadınlarınızı diri bırakan Firavun hanedanından kurtarmıştı ve bunda
Rabbinizden büyük bir imtihan vardır" buyruğuna dair yeterli açıklamalar
daha önce el-Bakara Süresi'nde (49. ayetin tefsirinde) geçmiş bulunmaktadır.
Yüce Allah'a hamdolsun.
"Ve yine hatırlayın
ki, Rabbiniz şunu bildirmişti. .. " Denildiğine göre; bu da Hz. Musa'nın
kavmine söylediği sözler arasındadır. Bunun (Hz. Musa'dan nakledilen değil de)
bizatihi Yüce Allah'ın sözü olduğu da söylenmiştir. Yani ey Muhammed! hatırla
ki, Rabbin şunu bildirmişti ... demektir. (...) ile (...) aynı anlamda
"bildirdi" demektir. Tıpkı (...) in "tehdit etti" anlamına
gelmesi gibi. Bu anlamdaki açıklamalar el-Hasen ve başkalarından rivayet
edilmiştir. "Ezan" kelimesi de buradan gelmektedir, çünkü o da bir
bildirmedir. Şair der ki: "Biz sabah aydınlığının farkına varmadık ta ki
Meclislerimizde ezanı (bildirme ve ilanı) işitinceye kadar."
İbn Mes'ud ise; ''Hani
Rabbiniz şöyle demişti" diye okumuştur ki ikisinin de anlamı birdir.
"Andolsun ki
şükrederseniz elbette size daha çok veririm." Yani eğer Benim nimetlerime
şükredecek olursanız, andolsun size lütfu keremimden daha da fazlasını veririm.
el-Hasen der ki: Eğer nimetime
şükredecek olursanız, Ben de sizin bana itaatinizi andolsun, daha da
arttıracağım.
İbn Abbas da şöyle
açıklamıştır: Eğer Beni tevhid eder ve Bana itaat ederseniz, şüphesiz size
vereceğim sevap ve mükafatımı da arttırırım. Bu görüşlerin ihtiva ettiği
manalar birbirlerine yakındır.
Ayet-i kerime şükrün,
nimetin artışına sebeb olduğu hususunda açık bir nasstır. el-Bakara Suresinde
(152-153) şükrün anlamına dair ilim adamlarının görüşlerini aktarmış
bulunuyoruz.
Salih zatlardan birisine
Yüce Allah'a şükre dair sorulmuş, o da şöyle demiş: Şükür Allah'ın nimetleri
ile O'nun masiyetlerine karşı gıdalanarak güç kazanmamandır.
Hz. Davud'dan da şöyle
dediği nakledilmiştir: Rabbim ben Sana nasıl şükredebilirim? Çünkü sana
şükredişim bile Senin benim üzerimdeki yeni bir nimetindir. Bunun üzerine Yüce
Allah: Ey Davud! İşte şimdi Bana şükretmiş oldun, diye buyurdu.
Derim ki: Buna göre
şükrün gerçek mahiyeti, nimet sahibi olana nimetlerinin itiraf edilmesi ve
O'nun nimetlerini, O'na itaatin dışındaki yerlerde tüketmemesidir. el-Hadi
yemek yediği sırada: "O sana rızkını ulaştırdı, o rızkı sayesinde, O'na
itaat edesin ve hakkının bir bölümüne olsun şükredesin. Ama nimetine de
şükretmedin fakat, O'nun sana verdiği rızıkla masiyetlerine karşı güç kazandın"
beyitlerini
söyleyiverdi, ardından lokması boğazına tıkandı ve göz yaşlarına boğuldu. Cafer
es-Sadık da der ki: Nimete karşılık şükür nimetini de işittin mi (yerine
getirdin mi), artık daha fazlasının gelmesi için kendini hazırla.
"Nankörlük
ederseniz" hakkımı kabul etmez ve inkar ederseniz, bir açıklamaya göre de
nimetlerimi inkar ederseniz "hiç şüphesiz Benim azabım çok
şiddetlidir." Yüce Allah şükre karşılık nimetini arttıracağını vaadettiği
gibi, küfür ve nankörlüğe karşılıkta azab tehdidinde bulunmuştur. Şartın cevabı
başında gelmesi gereken "fe" harfinin; (...): Hiç şüphesiz"
ifadesinin başından hazfedilmesi bu husustaki şöhret ve açıklıktan dolayıdır.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN